Bài 3: Các quốc gia cổ đại phương Đông - Lịch sử lớp 10

1. Điều kiện tự nhiên và sự phát triển kinh tế

- Lưu vực các con sông lớn: sông Nin ( Ai Cập), sông Ti-gơ-rơ và Ơ-phơ-rát( Lưỡng Hà), sông Ấn và sông Hằng( Ấn Độ), sông Hoàng Hà và Trường Giang( Trung Quốc).

- Điều kiện kinh tế: nông nghiệp, thủ công nghiệp.

=> Công tác trị thủy: nhân tố quan trọng nhất, là sợi dây liên kết các cộng đồng người.

=> Các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành, sớm nhất là Ai Cập ( 3200 năm TCN).

2. Xã hội cổ đại phương Đông

- Xã hội cổ đại phương Đông được phân chia thành 3 tầng lớp:

+ Nông dân công xã: là tầng lớp đông đảo nhất, có vai trò to lớn, nhận ruộng đất canh tác và nộp thuế.

+ Quý tộc: Vua, quan lại, tăng lữ, là giai cấp bóc lột, có nhiều của cải và quyền hành.

+ Nô lệ: Số lượng không nhiều, chủ yếu phục vụ và hầu hạ quý tộc.

3. Chế độ chuyên chế cổ đại phương Đông

- Vua: có quyền tối cao và vô hạn.

- Quan lại, quý tộc: thu thuế, thư lại...

4. Văn hóa cổ đại phương Đông

- Lịch và thiên văn học: lịch âm, nông lịch.

- Chữ viết: tượng hình=> tượng ý=> tượng thanh.

- Ghi chép: giấy papyrut, thẻ tre, mai rùa...

- Toán học: đo đạc ruộng đất

- Kiến trúc: kim tự tháp.

=> Thành tựu văn hóa đầu tiên, đặt cơ sở cho sự phát triển văn hóa ở các giai đoạn sau.