Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm - Ngữ văn lớp 7 - sách cũ

I.
Trong mỗi đề văn biểu cảm thường có hai nội dung chính cần phải xác định: đối tượng biểu cảm và tình cảm cần thể hiện.Tìm hiểu đề văn biểu cảm là phải xác định được hai nội dung này.
Đề văn biểu cảm bao giờ cũng nêu ra những đối tượng biểu cảm và định hướng tình cảm của bài làm.

Muốn tìm ý cho bài văn biểu cảm thì phải hình dung cụ thể đối tượng biểu cảm trong mọi trường hợp và cảm xúc, tình cảm của mình trong các trường hợp đó.
II.
1.Văn biểu cảm là văn bản viết ra nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc.

Văn biểu cảm còn gọi là văn trữ tình: bao gồm các thể loại văn học như thơ trữ tình, cao dao trữ tình, tuỳ bút,…

2. Đặc điểm của văn biểu cảm:

- Tính cảm trong văn biểu cảm thường là tình cảm đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn ( như yêu con người, yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, ghét những thói tầm thường độc ác,…). Tình cảm trong bài phải rõ ràng, trong sáng, chân thực thì bài văn biểu cảm mới có giá trị.

Ngoài cách biểu cảm trực tiếp như tiếng kêu, lời than, văn biểu cảm còn sử dụng các biện pháp tự sự, miêu tả để khêu gợi tình cảm.

- Mỗi bài văn biểu cảm chỉ tập trung biểu đạt một tình cảm chủ yếu. Để biểu đạt tình cảm ấy, người viết có thể chọn một hình ảnh có ý nghiã  ẩn dụ, tượng trưng ( là một đồ vật, loài cây hay một hiện tượng nào đó) để gửi gắm tình cảm, tư tưởng, hoặc biểu đạt bằng cách thổ lộ trực tiếp những nỗi niềm, cảm xúc trong lòng.

3. Cách lập ý:

- Để tạo ý cho bài văn biểu cảm, khơi nguồn cho mạch cảm xúc nảy sinh, người viết có thể hồi tưởng kỉ niệm quá khứ, suy nghĩ về hiện tại, mơ ước tới tương lai, tưởng tượng những tình huống gợi cảm, hoặc vừa quan sát vừa suy ngẫm, vừa thể hiện cảm xúc.

- Nhưng dù cách gì thì tình cảm cũng phải chân thật và sự việc được nêu ra phải có trong kinh nghiệm. Được như thế, bài văn mới làm cho người đọc tin và đồng cảm.

4. Các dạng bài văn biểu cảm:

- Biểu cảm về một người thân
- Biểu cảm về một tác phẩm văn học mà em ấn tượng
- Biểu cảm về một hiện tượng mà em đã thấy hoặc được tham gia...