Bài 64: Tổng kết chương trình toàn cấp - Sinh học 9

I. Đa dạng sinh học

1. Các nhóm sinh vật

* Virut

- Đặc điểm chung: 

+ Kích thước rất nhỏ 15-50 phần triệu mm

+ Chưa có cấu tạo tế bào điển hình

+ Bắt buộc phải kí sinh

- Vai trò: gây bệnh cho sinh vật chủ

* Vi khuẩn:

- Đặc điểm chung: 

+Kích thước nhỏ bé (1-vài phần nghìn mm)

+Có cấu tạo tế bào 

+Sống hoại sinh hoặc ký sinh (trừ một số ít tự dưỡng)

- Vai trò:

+ Phân giải chất hữu cơ,được ứng dụng trong nông nghiệp, công nghiệp.

+ Gây bệnh cho sinh vật khác 

* Nấm

- Đặc điểm chung:

+Cơ thể gồm những sợi không màu, một số ít là đơn bào (nấm men)

+ Có cơ quan sinh sản là mũ nấm, sinh sản chủ yếu bằng bào tử

+ Sống dị dưỡng (ký sinh hoặc hoại sinh)

- Vai trò:

+Phân giải chất hữu cơ

+Gây bệnh cho các loài khác

* Thực vật:

- Đặc điểm chung:

+Cơ thể gồm cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản.

+Sống tự dưỡng.

+Phần lớn không có khả năng di động.

+Phản ứng chậm với các kích thích từ bên ngoài

- Vai trò:

+Cân bằng khí oxi và Cacbonnic điều hoà khí hậu.

+Cung cấp nguồn dinh dưỡng và nơi ở...

+Bảo vệ môi trường sống của các sinh vật khác

* Động vật:

- Đặc điểm chung:

+ Cơ thể gồm nhiều cơ quan, hệ cơ quan.

+ Sống dị dưỡng.

+ Có khả năng di chuyển.

+ Phản ứng nhanh với các kích thích

- Vai trò:

+ Cung cấp nguồn dinh dưỡng, nguyên liệu nghiên cứu và hỗ trợ con người.

+ Gây bệnh hay truyền bệnh cho người

2. Các nhóm thực vật

- Tảo:

+ Là thực vật bậc thấp, gồm các thể đơn bào và đa bào, tế bào diệp lục, chưa có rễ thân lá thật.

+ Sinh sản sinh dưỡng và hữu tính

+ Hầu hết sống ở nước

- Rêu:

+ Là thực vật bậc cao, có thân lá cấu tạo đơn giản, có rễ giả, chưa có hoa.

+ Sinh sản bằng bào tử

+ Là thực vật sống ở cạn đầu tiên

+ Phát triển ở môi trường ẩm ướt

- Quyết:

 + Có rễ, thân, lá thật và có mạch dẫn 

 + Sinh sản bằng bào tử

- Hạt trần:

+ Có cấu tạo phức tạp: thân gỗ có mạch dẫn

+ Sinh sản bằng hạt nằm lộ trên các lá noãn hở (chưa có hoa và quả)

- Hạt kín:

+ Cơ quan sinh dưỡng có nhiều dạng: rễ, thân, lá, có mạch dẫn phát triển

+ Có nhiều dạng hoa, quả ( chứa hạt)

3. Phân loại hạt kín.

- Một lá mầm

- Hai lá mầm

4. Các nhóm động vật

- Đông vật nguyên sinh 

+Cơ thể đơn bào

+ Phần lớn dị dưỡng

+ Di chuyển bằng chân giả, lông hay roi bơi.

+Sinh sản vô tính theo kiểu phân đôi, sống tự do hoặc ký sinh

- Ruột khoang:

+Đối xứng toả tròn, ruột dạng túi 

+ Thành cơ thể có hai lớp tế bào, có tế bào gai để tự vệ và tấn công

- Giun dẹp: 

+ Cơ thể dẹp, đói xứng hai bên và phân biệt đầu đuôi, lưng bụng

+ Ruột phân nhiều nhánh, chưa có ruột sau và hậu môn

+ Sống tự do hoặc ký sinh

- Giun tròn:

+ Cơ thể hình trụ thuôn hai đầu, có khoang cơ thể chưa chính thức.

+ Cơ quan tiêu hoá dài từ miệng đến hậu môn nằm ở đuôi

+ Phần lớn sống ký sinh, một số ít sống tự do.

- Giun đốt: 

+ Cơ thể phân đốt, có thể có xoang

+ Ống tiêu hoá phân hoá bắt đầu có hệ tuần hoàn

+ Di chuyển nhờ chi bên, tơ hay hệ cơ

+ Hô hấp qua da hay mang.

- Thân mềm: 

+ Không phân đốt, có vỏ đá vôi, có khoang áo, hệ tiêu hoá phân hoá

+ Cơ quan di chuyển thường đơn giản.

- Chân khớp: 

+ Có 3 lớp lớn: giáp xác, hình nhện, sâu bọ

+ Các phần phụ phân đốt khớp động với nhau

+ Có bộ xương ngoài bằng kitin

- Động vật có xương sống:

+ Các lớp chủ yếu : cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thú

+ Có bộ xương trong có cột sống

+ Các hệ cơ quan phân hoá và phát triển nhất là hệ thần kinh

5. Lớp động vật có xương sống

- Cá

- Lưỡng cư

- Bò sát

- Chim

- Thú

II. Tiến hoá của thực vật và động vật

1. Phát sinh và phát triển của thực vật

2. Sự tiến hoá của giới động vật

Động vật nguyên sinh  —>Ruột khoang—>  Giun dẹp—>Giun tròn—> Giun đốt —>Thân mềm —>Chân khớp —>Động vật có xương sống