Bài 18: Tính chất của kim loại. Dãy điện hóa của kim loại - Hóa Học 12

I - Tính chất vật lý

1. Tính chung : do e hóa trị tự do gây ra

- Tính dẻo

- Tính dẫn điện: (giảm dần ) Ag > Cu > Au > Al > Fe

- Tính dẫn nhiệt

- Ánh kim

2. Tính chất riêng

a. Khối lượng riêng

+ D nhỏ nhất : Li

+ D lớn nhất : Osimi (Os)

b. Nhiệt độ nóng chảy

+ Có nhiệt độ nóng chảy thấp : Hg

+ Có nhiệt độ nóng chảy cao: W

c. Tính cứng

+ Cứng nhất: Cr > W

+ Mềm nhất : kim loại nhóm IA

II- Tính chất hóa học của kim loại : Tính khử

1. Tác dụng với phi kim

$4Al+3O_2\rightarrow 2Al_2O_3 (t^o)$

2. Tác dụng với axit

a. Axit loại I : HCl, $H_2SO_4$ (loãng )

$Fe+2HCl\rightarrow FeCl_2+2HCl$

b. Tác dụng với axit loại II: $H_2SO_4$ ( đặc ), $HNO_3$

- Ngoại trừ: Au, Pt

- Sản phẩm khử 

+ Với $H_2SO_4$ ( đặc ) : $S^{+4}(SO_2)$ ; $S^0$ ; $S^{-2}(H_2S)$

+ Với $HNO_3$ : $N^{+4}(NO_2);N^{+2}(NO);N^{+1}(N_2O);N^{0}(N_2);N^{-3}(NH_4^+)$

$3Cu+8HNO_3\rightarrow 3Cu(NO_3)_2+2NO+4H_2O$

3. Tác dụng với dung dịch muối

- Nguyên tắc : Kim loại mạnh đẩy ion kim loại kém hoạt động trong dung dịch muối của nó tạo thành kim loại tự do

$Fe+CuSO_4\rightarrow FeSO_4+Cu$

4. Tác dụng với nước 

- Kim loại kiềm, kiềm thổ tác dụng với nước ở nhiệt độ thường:

$2Na+2H_2O\rightarrow 2NaOH+H_2$

- Kim loại hoạt động trung bình : Fe, Zn... khử nước ở nhiệt độ cao

- Kim loại tính khử yếu : Cu, Ag... không khử được nước

III- Dãy điện hóa của kim loại

$K^+$    $Na^+$    $Mg^{2+}$    $Al^{3+}$      $Zn^{2+}$     $Fe^{2+}$   $Ni^{2+}$  $Sn^{2+}$   $Pb^{2+}$   $2H^+$    $Cu^{2+}$   $Fe^{3+}$  $Ag^+$  K        Na       Mg         Al          Zn         Fe        Ni      Sn       Pb       $H_2$      Cu       $Fe^{2+}$   Ag

- Thứ tự sắp xếp:

+ Dãy trên : Tính oxi hóa tăng dần

+ Dãy dưới : Tính khử giảm dần

- Cặp oxi hóa- khử liên hợp

$K^+/K$ : $K^+$ : dạng oxi hóa; K : dạng khử

- Quy tắc $\alpha$ : Xác định chiều của phản ứng oxi  hóa- khử