Bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương - Sinh học 8

I. Cấu tạo của xương

1. Cấu tạo và chức năng của xương dài

Cấu tạo một xương dài gồm:

- Hai đầu xương là mô xương xốp gồm các nan xương xếp theo kiểu hình vòng cung, tạo các ô chứa tủy đỏ. Bọc hai đầu xương là lớp sụn. 

=> Sụn bọc đầu xương giảm ma sát cho các khớp xương; Mô xương xốp có nan xương giúp phân tán lực tác động và tạo các ô chứa tủy đỏ.

- Thân xương hình ống. Bên ngoài là màng xương mỏng, giữa là mô xương cứng và trong cùng là khoang xương.

=> Màng xương giúp xương phát triển bề ngang, Mô xương cứng giúp xương chịu lực vững chắc, Khoang xương chứa tủy xương.

VD: xương đùi, xương cánh tay,...

2. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt

Xương ngắn và xương dẹt có cấu tạo bên ngoài là mô xương cứng, bên trong là mô xương xốp gồm nhiều nan xương và nhiều hốc trống nhỏ (như mô xương xốp ở đầu xương dài) chứa tủy đỏ.

II. Sự to ra và dài ra của xương

- Xương to ra là do sự phân chia của các tế bào màng xương

- Xương dài ra là do sự phân chia của tế bào ở sụn xương tăng trưởng.

III. Thành phần hóa học và tính chất của xương

Thành phần của xương gồm:

- Chất hữu cơ (chất cốt giao) => tính mềm dẻo

- Chất vô cơ (muối khoáng): canxi => tính vững chắc

⇒ Xương có tính mềm dẻo và vững chắc

- Tỉ lệ chất cốt giao thay đổi theo độ tuổi. Người già có tỉ lệ chất cốt giao nhỏ hơn trẻ em