Học sinh hiểu thế nào là hai số đối nhau, hiểu và vận dụng được quy tắc trừ phân số. Có kĩ năng tìm số đối của một số và kĩ năng thực hiện phép trừ phân số...
- Hai số gọi là đối nhau nếu tổng của chúng bằng 0.
- Ký hiệu số đối của phân số $\dfrac{a}{b}(b\ne 0)$ là $-\dfrac{a}{b}$,
Ta có: $ \dfrac{a}{b}+\left( \dfrac{-a}{b} \right)=0 \, và \, -\dfrac{a}{b}=\dfrac{-a}{b}=\dfrac{a}{-b} . $
Ví dụ:
Số đối của $\dfrac{5}{6}$ là $-\dfrac{5}{6}$
Số đối của $-\dfrac{2}{9}$ là $\dfrac{2}{9}$.
Quy tắc: Muốn trừ một phân số cho một phân số, ta cộng số bị trừ với số đối của số trừ: $\dfrac{a}{b}-\dfrac{c}{d}=\dfrac{a}{b}+\left( -\dfrac{c}{d} \right)(b,d\ne 0). $
Ví dụ:
$\dfrac{2}{3}-\dfrac{2}{5}=\dfrac{2}{3}+\left( -\dfrac{2}{5} \right)=\dfrac{10}{15}+\dfrac{-6}{15}=\dfrac{4}{15}$
Dạng 1: Tìm số đối của một số cho trước
Phương pháp: Muốn tìm một số đối khác 0, ta chỉ cần đổi dấu của nó.
Lưu ý: $-\dfrac{a}{b}=\dfrac{-a}{b}=\dfrac{a}{-b}$
Dạng 2: Trừ các phân số
Phương pháp: Sử dụng quy tắc trừ phân số
$\dfrac{a}{b}-\dfrac{c}{d}=\dfrac{a}{b}+\left( -\dfrac{c}{d} \right)$
Dạng 3: Tìm số chưa biết trong một tổng, một hiệu
Phương pháp:
Số hạng chưa biết = Tổng – Số hạng đã biết
Số bị trừ = Hiệu + Số trừ
Số trừ = Số bị trừ - Hiệu
Dạng 4: Thực hiện dãy phép tính cộng, trừ nhiều phân số
Phương pháp: Thực hiện các biện pháp biến đổi để cộng, trừ phân số một cách hợp lý
+ Viết PS có mẫu âm thành mẫu dương
+ Thay phép trừ bằng phép cộng với số đối
+ Quy đồng mẫu số các PS rồi thực hiện cộng, trừ các TS